Een bedrijfsplan in 10 stappen

Misschien wel de grootste uitdaging van een startende ondernemer of ZZP’er is het schrijven van een bedrijfsplan, ook vaak ondernemingsplan of businessplan genoemd. Een goed plan is volledig en concreet, maar bestaat ook weer niet uit onnodig veel woorden. Lastig? Ga dan eens aan de slag met deze richtlijnen volgens het beroemde Sequoia-principe: een bedrijfsplan in 10 stappen.

1. Het doel van jouw onderneming
Probeer het bedrijfsdoel eerst eens concreet te omschrijven in één heldere zin. Hiermee geef je vrijwel meteen een goede omschrijving van het doel van jouw onderneming. Waarom ga je dit bedrijf oprichten? Voor wie? Wat denk je daarmee te bereiken? Je hoeft op deze plek nog niet uit te wijden over het hoe en waarom; die uitleg komt in latere onderdelen van jouw businessplan nog aan bod. Het hoofddoel van dit eerste punt is simpelweg: hoe wek je de interesse van de lezer?

Dit ‘kort maar krachtig’-principe zou eigenlijk als een rode draad door het hele bedrijfsplan moeten lopen. Weet voor wie je schrijft: banken of private investeerders hebben meestal geen zeeën van tijd om uitgebreid businessplannen te gaan zitten lezen. Hoe concreter jouw ondernemingsplan, des te groter de kans dat het uiteindelijk aandachtig wordt bekeken. Goed om in gedachten te houden: de ideale lengte is circa 20 pagina’s.

2. Het probleem
In dit onderdeel beschrijf je de huidige situatie van jouw toekomstige klanten en/of opdrachtgevers in de regio. Tegen welke problemen lopen zij aan? Hoe gaan zij hier op dit moment mee om? Stel: jouw bedrijf gaat straks tegen een gunstiger tarief bouwmaterialen leveren. In dat geval beschrijf je dan hier de huidige situatie, bijvoorbeeld dat kleine bedrijven voor specifieke materialen veel geld kwijt zijn aan grote leveranciers, waardoor ze in economisch zware tijden het hoofd bijna niet meer boven water kunnen houden. Natuurlijk moet je deze beweringen wel kunnen staven met de juiste feiten, bijvoorbeeld van het CBS. Of kijk eens bij Cijfers en Trends, waar je actuele gegevens over onder meer de kansen, bedreigingen en perspectieven over jouw branche kunt vinden.

3. De oplossing
De titel geeft het eigenlijk al aan: hier draag jij een oplossing aan voor bovenstaand probleem. Welke maatregelen ga je met jouw bedrijf nemen om deze klanten en/of opdrachtgevers een goed alternatief te bieden voor de huidige situatie? En is dit financieel wel haalbaar? Zorg ervoor dat je deze kwesties helder omschrijft en ga mogelijke obstakels niet uit de weg. De lezer is vaak net zo goed (zo niet beter!) op de hoogte van mogelijke knelpunten; geef daarom liever kort aan welke problemen je zou kunnen tegenkomen en hoe je verwacht deze te kunnen omzeilen of oplossen.

4. Waarom nu?
Dit onderdeel van het bedrijfsplan gebruik je om de lezer ervan te overtuigen dat dit een uitstekend moment is om het bedrijf op te richten. Onderbouw je verhaal wederom met accurate gegevens over de ontwikkelingen van de laatste jaren in jouw branche en regio. Welke ontwikkelingen maken jouw onderneming juist nu relevant?

5. De markt
Geen businessplan is compleet zonder de resultaten van een marktonderzoek. Zelfstandige ondernemers en ZZP’ers moeten weten hoe hun markt in elkaar zit en daarnaast op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen in hun sector. Net als jijzelf en een potentiële investeerder moet de klant straks overtuigd raken van de toegvoegde waarde van jouw product of dienst. Een marketingplan helpt je bij het krijgen van meer inzicht in uw markt, waarmee je vervolgens een duidelijk profiel van de doelgroep bepaalt. Klik hier voor meer informatie over het onderzoeken van de markt. Wellicht ook interessant: De 4 belangrijkste P’s van de marketingmix en het bedenken van een goede marketingboodschap.

6. De concurrentie
Hier schrijf je over de gevestigde bedrijven in jouw branche en regio met wie je straks gaat concurreren. Geef ook bij iedere concurrent kort aan wat jouw bedrijf anders (en beter) zal doen. Zoals in het eerder genoemde voorbeeld van het leveren van bouwmaterialen: producten aanbieden tegen een scherper tarief.

7. Het product
In dit onderdeel kun je jouw product of dienst uitgebreid beschrijven. Wat is het doel? Hoe wordt het product gemaakt? Wil je bijvoorbeeld voor bedrijven webteksten gaan schrijven of vertalen van het Nederlands naar het Engels of Russisch? Beschrijf dan stap voor stap hoe je straks precies te werk gaat en wat de kosten zullen zijn (zit een eventuele tweede correctie inbegrepen in de prijs of reken je daarvoor extra uren, hoe zit het met de auteursrechten etc.). Als je met jouw onderneming zelf producten wil gaan fabriceren, importeren of exporteren, is dit de plek om in duidelijke bewoordingen het exacte importeer- of productieproces uiteen te zetten.

8. Bedrijfsmodel
Het bedrijfsmodel, in het Engels beter bekend als het business model, is een model waarin bepaalde aspecten van een bedrijf worden weergegeven. In jouw bedrijfsplan moet je hierbij dus onder meer een inschatting maken van de verwachte omzet, prijs, potentiële klanten/doelgroepen, de maximale omvang van de opdracht of klus die je kunt aannemen en het verkoopmodel benoemen. Lees er meer over in het artikel De 9 bouwstenen van het Business Model Canvas.

9. Het team
Ga je een eenmanszaak oprichten? Dan hoef je hier alleen uw eigen naam neer te zetten. Maar wanneer je samen met anderen een onderneming gaat runnen, moet je hier duidelijk aangeven wie de oprichters zijn en wie verantwoordelijk zullen zijn voor de bedrijfsvoering. Vergeet hier indien relevant ook niet de directie of raad van bestuur te noemen.

10. Financiële gegevens
Tot slot mogen ook de verwachte financiële omstandigheden niet ontbreken in het businessplan. Hierbij moet je bijvoorbeeld denken aan het maken van een realistische inschatting van de kasstroom, een winst-en-verliesrekening, de balans en wat jij de potentiële investeerder op financieel gebied kunt bieden. Wanneer denk jij dat je het break-even punt zult bereiken?

Tip! Je hoeft het echt niet alleen te doen. Vraag hulp aan specialisten, want dat hoeft zeker niet altijd geld te kosten. Er zijn overal startersbijeenkomsten waar specialisten je kunnen ondersteunen.